Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayınlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği, ülke içinden ve dışından temin edilen petrolün doğrudan veya işlenerek, güvenli ve ekonomik koşullarda bir rekabet ortamı içinde kullanıcılara satışına yönelik faaliyetleri düzenlemektedir. Bu yönetmelik petrol piyasasının eşit, şeffaf ve istikrarlı bir biçimde sürdürülmesini sağlamak için kişi ve kuruluşlara verilecek lisanslara yönelik esasları da düzenler.
Sözü edilen yönetmelik gereğince, lisans sahibi rafinerici ve dağıtıcı kuruluşların ulusal stok yükümlülüğü belirlenmiştir. Bu mükellefiyet tespit edilirken, yıllık ortalama 20 günlük ikmal miktarı esas alınmaktadır. İkmal miktarı da bir takvim yılı içindeki teslimlere göre hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan stok miktarı, takip eden yılın Mart ayından başlayarak 12 aylık süre içindeki stok yükümlülüğü olarak takip edilmektedir.
İlk defa lisans alan kişi veya kuruluşlar için bir takvim yılında faaliyet gösterilene kadar bir geçiş dönemi tanınmaktadır. Stok yükümlülüğünün takibine yönelik bir tam yıl, tamamlanan takvim yılını takip eden yılın Mart ayında başlamaktadır.
Serbest kullanıcı lisansına sahip kişi ve kuruluşlar için yükümlülük, lisansın alındığı tarihten başlar.
Ulusal stok yükümlülüğünün hesaplanmasında ve takip edilmesinde petrol ürünlerinin ağırlık cinsinden miktarları kullanılmaktadır.
Rafinerici lisansı sahipleri tarafından akaryakıt dışında tutulan stoklar şu şekilde hesaplanmaktadır: Tankların dibi için yüzde 10 ve nafta için ayrıca yüzde 4 oranları düşülmekte ve kalan rakam, 1,065 katsayısına bölünmektedir. Bu şekilde tutulan stoklardan, benzin çeşitlerinin üretiminde kullanılan yarı işlenmiş ürünler, 10 mg/kg’dan fazla kükürt içeren motorin çeşitleri ve jet yakıtı üretiminde kullanılan kerosen stokları 1 katsayısı ile çarpılmaktadır.
Dağıtıcı lisansı sahipleri ise, ulusal stok yükümlülüğü kapsamında tutmak zorunda oldukları stokların en az yarısının benzin veya motorin çeşitlerinde ya da havacılık yakıtlarından oluşması gerekir.
Bütün lisans sahipleri için tank dibi gibi ulaşılamayan stoklar için, fiziki stok miktarının yüzde 10’u petrol stoğu yükümlülüğünün yerine getirilmesinde hesaplamaya katılmaz.
Görüldüğü gibi aylık stok miktarı tespitleri yasal düzenlemeler açısından önemli olmaktadır.
Kuruluşumuz güçlü bir çalışan kadrosu ve teknolojik altyapısı ile ham petrol, petrol mamülleri, gazlar ve kimyasal maddeler gözetim hizmetleri arasında firmaların talep etmesi durumunda, aylık miktar tespit (stok) hizmetleri de verebilir.